ठाणे : ठाण्यातील कचऱ्याची भिवंडीत विल्हेवाट लावणारा प्रकल्प होऊ घातला आहे. मात्र कचऱ्याची वाहतूक करताना इंधन आणि वेळेचीच अधिक उधळपट्टी होणार असल्याने रोगापेक्षा उपचार गंभीर अशी स्थिती ओढवण्याची शक्यता व्यक्त होत आहे.
पूर्वी दिवा डंपिंग सुरू असताना ठाणे ते दिवा असा कचर्‍याचा प्रवास सुमारे १९ ते २० किमी होता. डायघर प्रकल्पाकडे जाणारा कचराही साधारण इतकेच अंतर कापत होता. पण भिवंडीत कचरा वाहून नेण्यासाठी सुमारे ६० किमीचे अंतर गाठावे लागणार आहे. म्हणजे हा प्रवास ४० किमीने वाढणार आहे. त्यामुळे अधिक इंधन खर्च करण्याची तयारी ठेकेदारांना करावी लागणार आहे. पर्यायाने नवीन प्रक्रीयेत ठेकदारांना वाढीव इंधन खर्चही ठाणे पालिकेला अदा करावा लागणार आहे. परिणामी प्रकल्प उभारणीपेक्षा प्रवास खर्चाचा भार वाढणार असल्याची माहिती समोर आली आहे. त्यात या मार्गावर नेहमी वाहूक कोंडी असते. म्हणजे कचर्‍याच्या प्रत्येक डंपरची फेरी कमी होण्याची शक्यता नाकारता येत नाही. त्यामुळे हा प्रकल्प किती यशस्वी होईल याविषयी शंका व्यक्त होत आहे.
ठाणे शहरातील खड्ड्यांचा मुद्दा गाजत असतानाच कचरा कोंडीचा प्रश्नही उभा ठाकला आहे. ठाणे शहरात रोज एक हजार टन कचरा संकलीत होतो. काही वर्षांपूर्वी ८०० टन कचरा संकलीत होत होता. पण वाढत्या नागरिकरणामुळे कचराही वाढला आहे. एकीकडे कचरा वाढत असताना त्याची विल्हेवाट व प्रक्रीया करणारी कोणतीच ठोस उपाययोजना ठाणे महापालिकेकडे नाही. दोन वर्षांपूर्वी ठाणे महापालिकेने दिवा येथील डंपिंग ग्राऊंड बंद करून भंडार्ली येथे तात्पुरता प्रकल्प उभारला. आता हा प्रकल्पही बंद झाला आहे. दरम्यान डायघर येथे कचरा विल्हेवाट व प्रक्रीया प्रकल्प सुरू केला आहे. पण अजूनही तो पूर्ण क्षमतेने सुरू झालेला नाही. वास्तविक शहरातून संकलित होणारा कचरा सी.पी. टँक येथे जमा करून पुढे तो दिवा डंपिंगला पाठवण्यात येत होता. नंतर हा प्रवास कल्याणच्या भंडार्लीच्या दिशेने सुरू झाला. पण आता हे दोन्ही पर्याय बंद झाल्याने सी. पी. टँक या भर नागरी वस्तीत कचर्‍याचे इमले उभे राहण्यास सुरुवात झाली आहे.
या कचरा कोंडीला उतारा म्हणून ठाणे महापालिकेने भिवंडीतील पडघा येथे कचरा प्रकल्प उभारण्याची तयारी सुरू केली आहे. प्रकल्प उभारण्यासाठी राज्य शासनाकडे जागेची मागणी केल्यानंतर भिंवडी येथील भुखंड ताब्यात आला आहे. सुमारे ३५ हजार हेक्टर इतका हा भुखंड असून येथे डायघरच्या धर्तीवर कचरा विल्हेवाट व प्रक्रीया प्रकल्प उभारण्यात येणार आहे. मात्र डायघरच्या तुलनेत पडघा प्रकल्पाची क्षमता कमी आहे. वास्तविक ठाण्यातील वाढत्या कचर्‍याच्या आव्हानासमोर डायघर कचरा प्रकल्पही अपुरा पडत आहे. येथे प्रतिदिन ६०० टन कचर्‍यावर प्रक्रीया करण्याची क्षमता आहे. त्यामुळे उर्वरित कचरा प्रक्रीयेसाठी भिवंडी प्रकल्पाची मदत मिळणार आहे. येथे सुमारे ४०० टन कचर्‍याची विल्हेवाट करणे शक्य होणार असल्याचे ठाणे पालिकेच्या घनकचरा विभागाच्या अधिकार्‍याने सांगितले. काही महिन्यातच हा प्रकल्प सुरू होईल. त्यामुळे सी. पी. टँकभोवती उभे राहिलेले कचर्‍याच्या साम्राज्यातून मुक्ता मिळेल असा दावाही करण्यात आला आहे.
वास्तविक नौपाडा व उथळसर हे दोन दाटीवाटीचे प्रभाग वगळल्यास सर्वच प्रभागांमध्ये किमान पाच टन कचरा विल्हेवाट प्रकल्प उभारणे शक्य आहे. पण उदानसिनतेमुळे ही योजना बारगळल्याचे बोलले जात आहे.