नवी दिल्ली: प्रत्येक व्यक्तीच्या शरीरात दोन किडन्या असतात. माणूस एका किडनीवरही जिवंत राहू शकतो. त्यामुळे काही जण एक किडनी गरजवंताला दान करतात. एका किडनीच्या आधारे ते उर्वरित आयुष्य जगतात. पण नवी दिल्लीत राहणाऱ्या ४७ वर्षीय शास्त्रज्ञ देवेंद्र बारलेवार यांच्या शरीरात दोन नव्हे, तर पाच किडन्या आहेत. केंद्रीय संरक्षण मंत्रालयात ते शास्त्रज्ञ म्हणून कार्यरत आहेत.
देवेंद्र यांच्या शरीरात पाच किडन्या कशा, असा प्रश्न तुम्हाला पडला असेल. देवेंद्र यांच्यावर तीनवेळा किडनी प्रत्यारोपणाची शस्त्रक्रिया झाल्या आहेत. त्यांच्या शरीरात पाच किडन्या असल्या तरी त्यातील केवळ एकच किडनी कार्यरत आहे. देवेंद्र प्रदिर्घ काळापासून क्रोनिक किडनी रोगाने ग्रस्त आहेत. त्यांना वेळोवेळी डायलिसिसची गरज भासते. २०१० मध्ये पहिल्यांदा किडनी प्रत्यारोपण करण्यात आले. पहिली किडनी त्यांना आईकडून मिळाली. हे प्रत्यारोपण यशस्वी झाले. त्यानंतर जवळपास वर्षभर त्यांना डायलिसिसची गरज भासली नाही.
२०१२ मध्ये दुसऱ्यांदा प्रत्यारोपण झालं. यावेळी त्यांना एका नातेवाईकानं किडनी दिली होती. २०२२ पर्यंत सगळं उत्तम सुरु होती. किडनी व्यवस्थित काम करत होती. पण कोविड काळात देवेंद्र यांना पुन्हा डायलिसिसची गरज भासली. तेव्हापासून ते डायलिसिसच्या आधारे जिवंत आहेत. २०२३ मध्ये त्यांना एका मृत व्यक्तीची किडनी मिळाली. ब्रेन डेड झालेल्या एका व्यक्तीनुळे देवेंद्र यांना किडनी मिळाली होती.
अमृता रुग्णालयाचे वरिष्ठ सल्लागार डॉ. अनिल शर्मांनी किडनीचं यशस्वी प्रत्यारोपण केलं. १० दिवसांनंतर त्यांना डिस्चार्ज मिळाला. त्यानंतर देवेंद्र यांची किडनी नीट काम करत होती. तिसरी किडनी देवेंद्र यांच्या स्वत:च्या आणि प्रत्यारोपण करण्यात आलेल्या किडनीच्या मध्ये उजव्या बाजूस लावण्यात आली.
किडनी प्रत्यारोपण शस्त्रक्रिया आव्हानात्मक होती, असं डॉ. शर्मांनी सांगितलं. ‘प्रदिर्घ काळापासून क्रोनिक किडनीचा आजार आणि अयशस्वी प्रत्यारोपणामुळे रुग्णासाठी जोखीम वाढते. आधीच चार किडनी असताना पाचवीचं प्रत्यारोपण खूप अवघड होतं. आम्ही योजनाबद्ध रितीनं पाचवी किडनी लावली. त्यानंतर आता देवेंद्र नीट जगू शकत आहेत. देवेंद्र यांना तीनवेळा किडनी मिळाल्या हे त्यांचं सुदैव आहे. कारण अनेकांना एकही किडनी मिळत नाही,’ असं शर्मा म्हणाले.