१९ जानेवारी रोजी, हृषिकेश पुराणिक यांच्या मार्गदर्शनाखाली डोंबिवलीच्या क्रिकेट एक्सप्लेंड अकादमीमध्ये प्रशिक्षण घेत असलेल्या वैभवी राजाची मुंबईच्या अंडर २३ महिला संघात निवड झाली आहे. कोलकाता येथे २६, २८ आणि ३० जानेवारी रोजी मणिपूर, कर्नाटक आणि गुजरात विरुद्ध मुंबई एकदिवसीय सामने खेळणार आहे. बीसीसीआयने आयोजित केलेल्या अखिल भारतीय स्पर्धेचा हा एक भाग आहे.
वैभवी मुंबईचे प्रतिनिधित्व करण्यासाठी कोलकात्याला रवाना झाली असताना, ठाणेवैभवने तिचे प्रशिक्षक हृषिकेश पुराणिक यांच्याशी तिच्याबद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी संपर्क साधला. हृषिकेश सांगतात, “वैभवी तीन वर्षांपूर्वी माझ्या अकादमीत आली होती. जॉली जिमखाना येथे तिच्या मुंबई अंडर १९ संघातील एका खेळाडूकडून निवड सामन्यांदरम्यान काही चांगल्या खेळी पाहिल्या होत्या, तेव्हा वैभवीच्या पालकांनी त्या खेळाडूच्या प्रशिक्षकाची चौकशी केली. तेव्हा त्यांना माझ्याबद्दल कळले. जेव्हा मी वैभवीला पहिल्यांदा पाहिलं तेव्हा मला माहीत होतं की तिच्यात टॅलेंट आहे पण प्रदीर्घ तासांचा सराव करण्याची कमतरता तिच्यात जाणवली. वैभवीला जर उच्च स्तरावर क्रिकेट खेळायचे असेल तर तिला क्रिकेटसाठी जास्त वेळ द्यावा लागेल, ज्याचा अर्थ दररोज किमान पाच ते सहा तास प्रशिक्षण घेणे आणि दर आठवड्याला दोन सराव सामने खेळणे आवश्यक आहे,” असे त्यांनी वैभवी आणि तिच्या पालकांना सांगितले.
घाटकोपरमध्ये राहणाऱ्या वैभवीसाठी हा बदल सोपा नव्हता. तिला सुरुवातीला दोन लढाया लढवाव्या लागल्या. पहिले म्हणजे गर्दीच्या लोकल ट्रेनमध्ये दररोज घाटकोपर ते डोंबिवली प्रवास आणि दुसरे म्हणजे तिला तिच्या क्रिकेटसाठी जास्त तास द्यावे लागले.
हृषिकेश यांना ही आव्हाने माहीत होती आणि त्यांनी वैभवीला त्यावर मात करण्यात मदत केली. ते तिच्या मानसिकतेवर काम करू लागले. “वैभवी पहिल्यांदा माझ्या अकादमीत आली तेव्हा तिचा आत्मविश्वास खूपच कमी होता. तिला बऱ्याच नकारात्मक गोष्टींना सामोरे जावे लागले होते. एका क्षणी, तिने खेळ सोडण्याचा विचारही केला,” असे हृषिकेश सांगतात. “तिची मानसिक स्थिती भक्कम करण्यासाठी मी तिच्याशी सकारात्मक चर्चा करायचो. मी तिला नेहमी आश्वासन द्यायचो की, जर तिने सातत्यपूर्ण धावा केल्या तर तिला मुंबई संघात निवड होण्यापासून कोणीही रोखू शकणार नाही. तिची मानसिकता स्थिर झाल्यावर आम्ही प्रशिक्षणाला सुरुवात केली,” असेही त्यांनी नमूद केले.
वैभवीच्या सुधारित मानसिकतेचे उदाहरण देत हृषिकेश सांगतात, “आम्ही अंडर १४ मुलांविरुद्ध सराव सामना खेळत होतो. याच मैदानावर खेळणाऱ्या काही मुलींनी या लहान मुलांविरुद्ध सामना खेळल्याने वैभवीची खिल्ली उडवली. जेव्हा ती फलंदाजी करायला गेली तेव्हा तिच्या मनात नकारात्मक विचार होते ज्यामुळे ती लवकर बाद झाली. तिचं काय चुकलं ते मला समजलं. म्हणून, मी फक्त एक पेप टॉक दिला आणि तिला पुन्हा फलंदाजीसाठी पाठवले. त्यावेळी तिने ८२ धावा केल्या.”
हा खेळ स्वतः व्यावसायिक स्तरावर खेळल्यामुळे हृषिकेश यांना खेळाडूच्या मनात काय चालले आहे हे समजते. वैभवीच्या डोक्यात काय चाललंय याची त्यांना समज होती. त्यांनी तिला उपयुक्त पुस्तके, लेख वाचण्यासाठी आणि यूट्यूबवर प्रेरणादायी मुलाखती पाहण्यासाठी प्रोत्साहन दिले. यामुळे वैभवीच्या मानसिकतेत बदल झाला. त्यानंतर ती न घाबरता फलंदाजीसुद्धा करू लागली.
यावर्षी मुंबईच्या वरिष्ठ महिला संघात निवड होण्यापासून ती हुकली असली तरी, क्लब स्तरावरील सामन्यांमध्ये तिने केलेल्या कामगिरीमुळे तिने अंडर २३ संघात स्थान मिळवले आहे. वैभवी माटुंगा जिमखान्याची कर्णधार आहे. नुकत्याच खेळल्या गेलेल्या एका सामन्यात वैभवीने १७ जानेवारी रोजी MIG क्रिकेट क्लबविरुद्ध शानदार शतक ठोकले. हा सामना दुसऱ्या MCA महिला क्रिकेट लीगचा भाग होता.
तिने माटुंगा जिमखाना संघात प्रवेश कसा केला याबाबत प्रशिक्षक हृषिकेश सांगतात, “ओव्हल मैदानावर विक्रोळीच्या मुलांच्या क्लब संघाविरुद्ध सराव सामना खेळताना टीममध्ये वैभवी ही एकमेव मुलगी होती. त्या सामन्यातील तिची उत्कृष्ट कामगिरी पाहून विक्रोळी संघाच्या प्रशिक्षकाने मला फोन करून वैभवीबद्दल विचारले आणि तिला माटुंगा जिमखान्याचे प्रतिनिधित्व करायला आवडेल का असे विचारले. मी सहमत झालो पण, विनंती केली की तिला टॉप ऑर्डरमध्ये फलंदाजी करण्याची परवानगी द्यावी. या विनंती मागे एकच कारण होते, माझा विश्वास आहे की बहुतेक फलंदाजांनी टॉप ऑर्डरमध्ये फलंदाजी केल्यास त्यांची कामगिरी निवडकर्त्याच्या नजरेत येते,” असे हृषिकेश यांनी सांगितले.
“वैभवीला तिच्या मेहनतीचे फळ मिळाले आहे. बीकेसीमध्ये सकाळपासून दुपारपर्यंत प्रशिक्षण घेतल्यानंतर ती सरावासाठी डोंबिवलीत येत असे. आम्ही संध्याकाळपर्यंत सराव करायचो. सत्र संपेपर्यंत ती थकून जायची. पण महान उंची गाठण्यासाठी एवढे काम तर करावे लागते. वैभवीने तिचे पहिले ध्येय साध्य केले आहे. हा प्रवास मी तिच्यासोबत जगला, ही माझ्यासाठीही अभिमानाची बाब आहे,” असे हृषिकेश यांनी सांगितले.