ठाण्यात प्रामुख्याने महाराष्ट्रीयन संस्कृती आहे आणि गणेश चतुर्थी, गुढीपाडवा आणि दुर्गापूजा यासारखे सण अधिक उत्साहाने साजरे केले जातात. ठाणे हे धार्मिक स्थळांनी नटले आहे आणि येथील मंदिरे हे विशेष आकर्षण आहे. खाली काही मंदिरांचा सारांश दिला आहे ज्यांना दरवर्षी लाखो पर्यटक आणि स्थानिक लोक भेट देतात.
गावदेवी मंदिर
गोखले रोड, नाईक वाडी, घंटाळी, ठाणे
1901 पासून गावदेवी मंदिर पश्चिम ठाणे, महाराष्ट्र येथे आहे. हे मंदिर ठाणे पश्चिमेतील सर्वोत्तम मंदिरांपैकी एक आहे. 1901 मध्ये त्याची स्थापना झाल्याने त्याचे ऐतिहासिक महत्त्व वाढले आहे. उल्लेखनीय म्हणजे, गावदेवी मंदिर त्याच्या उत्साही नवरात्रोत्सवासाठी प्रसिद्ध आहे, जो भक्तांद्वारे मनापासून आणि उत्साहाने साजरा केला जातो. ठाण्याच्या गजबजलेल्या रस्त्यांपैकी एक असलेल्या, हे मंदिर एखाद्याच्या मनाला आणि आत्म्याला पुनरुज्जीवित करण्यासाठी एक अभयारण्य देते. सातही दिवस चालणारे हे भक्तांना गावदेवीचे आशीर्वाद घेण्यासाठी आमंत्रण देणारी जागा उपलब्ध करून देते. विश्वस्त आणि कर्मचारी या दोघांनी केलेल्या मेहनतीमुळे मंदिराची देखभाल सुनिश्चित होते. याव्यतिरिक्त, रेल्वे स्थानकापासून जवळ असलेले आणि बसस्थानकापासून चालण्याचे सोयीचे अंतर यामुळे त्याच्या प्रवेशयोग्यतेत भर पडते.
अद्वितीय तथ्ये :
आनंददायी वातावरण.
विशेषत्व :
कार्यक्रम, उत्सव, हिंदू मंदिर, स्थापत्य रचना, पूजा, सण आणि ऐतिहासिक ठिकाण
———————————————————-
घंटाळी देवी मंदिर
ठाणे रेल्वे स्थानकापासून अवघ्या १० मिनिटांच्या अंतरावर असलेले घंटाळी देवी मंदिर ठाण्यातील प्राचीन मंदिरांपैकी एक आहे. हे मंदिर साधारण २५० ते ३०० वर्षांपूर्वीचे असल्याचा उल्लेख आढळतो. घंटाळी देवीची मूर्ती स्वयंभू असून हे जागृत स्थान मानले जाते. मंदिराची बाह्य रंगरंगोटी आणि साधे बांधकाम भाविकांच्या मनाला शांती प्रदान करते. मंदिरात दरवर्षी नवरात्र उत्सव मोठ्या थाटात साजरा केला जातो.
घंटाळी देवीच्या मंदिरातील गाभाऱ्यात महिषासुर, घंटाळी देवी आणि दुर्गा अशा तिन्ही देवीच्या मूर्ती एकाच आसनावर आहेत. देवीच्या गाभाऱ्याच्या बाजूला असलेल्या दुसऱ्या गाभाऱ्यात महादेवाची पिंड असून बाजूला राम, लक्ष्मण, सीता, हनुमान यांच्या मुर्त्या आहेत. पुरातन मुर्त्या पाहण्यासाठी इतर दिवशी देखील भाविक आवर्जून मंदिराला भेट देत असतात. पूर्वी मंदिराची मालकी ही रावसाहेब कोठारे यांच्याकडे होती मात्र त्याच्या पश्च्यात मंदिराची मालकी नात कस्तुरीबाई झावबा यांच्याकडे आहे. तर गेली ६३ वर्ष अनिल आणि श्रीपाद जोशी हे बंधू पुजारी म्हणून कार्य करीत आहेत. मंदिराचे आणखी एक वैशिष्टय म्हणजे मंदिराच्या प्रांगणात ‘कैलाशपती’ नावाचा पुरातन वृक्ष. या वृक्षावर उमलणारे फुल शंकराच्या पिंडीसारखे दिसत असून त्याचा सुवास मंत्रमुद्ध करणारा असतो.
दरवर्षी नवरात्राचे नऊदिवस येतेच विशेष व्यवस्था केली जाते. नवरात्रोत्सवाच्या पहिल्या दिवशी पहाटे पाच वाजता घट बसवून मंदिरात पूजा केली जाते. दरवर्षीप्रमाणे पंचमीच्या दिवशी देवीचा गोंधळ, अष्टमीला होम हवन तर सप्तशांतील पाठ आणि भजन कीर्तनाचे कार्यक्रम आयोजित केले जातात.
——————————————————-
जानकादेवी मंदिर
मानपाडा येथील जानकादेवी मंदिर हे ४०० वर्षे जुने मंदिर आहे आणि मानपाडा हे थोडेसे वस्ती असताना स्थानिकांनी बांधले होते. मंदिराला हजारो भक्त भेट देतात, कारण देवता इच्छा आणि इच्छा पूर्ण करते असा त्यांचा विश्वास आहे.
जानकादेवी मंदिरात गेल्या ४५ वर्षांपासून पारंपरिक नवरात्रोत्सव साजरा केला जातो. मंदिराला समृद्ध ऐतिहासिक पार्श्वभूमी आहे आणि म्हणून ती माजिवडा परिसरातील स्थानिक देवता मानली जाते. हे मंदिर ठाण्यातील शिलाहार राजवटीत बांधले गेले असे मानले जाते. नंतर हे मंदिर पोर्तुगीज शासकांनी नष्ट केले, परंतु नंतर मंदिर स्थानिक रहिवाशांनी पुन्हा बांधले. या मंदिरात संत रामदासांचा आश्रय झाल्याचे रहिवाशांना आठवते.