तुम्हाला माहित आहे का की ताप हा तुमच्या मुलाचा मित्र म्हणून पाहिला जाऊ शकतो? डॉ. संदीप केळकर, ठाण्यातील प्रख्यात बालरोगतज्ञ जे एमआरआर चिल्ड्रन हॉस्पिटलशी संबंधित आहेत, जे शहरातील सर्वोत्तम मल्टी-स्पेशालिटी अनन्य चिल्ड्रन हॉस्पिटलपैकी एक आहे. ते ताप : मुलाचा मित्र यासंबंधी माहिती देत आहेत :
मुलांसाठी ताप का फायदेशीर आहे?
ताप हे एक लक्षण असे आहे की शरीरात कुठेतरी ऊतींना दुखापत झाली आहे आणि रोगप्रतिकारक शक्ती सक्रिय आहे. कदाचित ती दुखापत बरी करण्यासाठी किंवा आक्रमण करणाऱ्या सूक्ष्म जीवाशी लढण्यासाठी कार्य करत आहे. हे तुम्हाला अंतर्निहित रोगजनकांवर कार्य करण्याचा इशारा देते. नंतरच्या काही मोठ्या समस्या टाळण्यासाठी सुरुवातीच्या टप्प्यावर शरीरात प्रवेश करतात. याची कल्पना करा, जर ताप आला नसता तर टिश्यूला इजा झाली असती तरी कोणाच्याही लक्षात आले नसते ज्यामुळे शरीराचे आणखी नुकसान झाले असते !
ताप असलेल्या मुलासाठी कोणती तापमान श्रेणी सामान्य मानली जाते?
मुलांसाठी शरीराचे सामान्य तापमान 97°F ते 99°F (36.1°C ते 37.2°C) पर्यंत असू शकते. जेव्हा मुलाचे शरीराचे तापमान (रेक्टल थर्मामीटरने मोजले जाते) 100.4°F (38°C) किंवा त्याहून अधिक असते तेव्हा ताप सामान्यतः उपस्थित असल्याचे मानले जाते. जर काखेत मोजले तर, 99 ते 99.5 च्या वर कोणतेही तापमान ताप मानले जाते. थर्मामीटरने मुलांमध्ये तापाचे चार्टिंग करणे आवश्यक आहे. हा डेटा डॉक्टरांना निर्णय घेण्यास आणि योग्य वेळी योग्य कृती करण्यात मदत करतो. 100-102 F हा कमी ते मध्यम दर्जाचा ताप असतो; 102.2 वरील तापमान हा उच्च ताप मानला जातो, ज्यासाठी तातडीची वैद्यकीय मदत आवश्यक असते. 104 F वरील तापमान हायपरपायरेक्सिया आहे, जी वैद्यकीय आणीबाणी मानली जाते.
पालकांनी घरी मुलाचा ताप कसा हाताळावा?
तापाच्या प्रसंगात मुल कसे सक्रिय आणि खेळकर आहे हे पालकांनी पहावे. जेव्हा मूल चिडचिड आणि अस्वस्थ असेल तेव्हाच औषधे दिली जाऊ शकतात. सामान्यत: ताप जास्त असल्यास पालक ॲसिटामिनोफेन (पॅरासिटामॉल) देऊ शकतात. जेव्हा ताप जास्त असतो अशावेळी दर 4-6 तासांनी औषध दिली जाऊ शकतात. (दिवसातून 5 वेळा जास्त नाही) ऍस्पिरिनचा वापर ताप नियंत्रित करण्यासाठी कधीही करू नये कारण त्याचा मुलाच्या यकृतावर परिणाम होऊ शकतो. मुलाने भरपूर द्रवपदार्थ घ्यावे, हायड्रेटेड राहावे आणि हवेशीर खोलीत असावे. जर मुल आरामदायक असेल, तर लवकर बरे होण्यासाठी त्याला कोमट नळाच्या पाण्याने स्पंज लावू शकतो, परंतु तापमान कमी करण्यासाठी बर्फ कधीही वापरू नये.
ताप असलेल्या मुलासाठी पालकांनी वैद्यकीय मदत कधी घ्यावी?
जर मुल तीन महिन्यांपेक्षा कमी वयाचे असेल, ताप असेल तर त्यांनी ताबडतोब डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. मूल सुस्त, निद्रानाश, निष्क्रिय, सतत उलट्या होत असेल, श्वास घेण्यास त्रास होत असेल किंवा अंगावर पुरळ उठत असेल तर पालकांनी बालरोगतज्ञांचा सल्ला घ्यावा. सर्वसाधारणपणे, 2-3 दिवसात ताप उतरला नाही तर पालकांनी नक्कीच डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
– डॉ. संदीप केळकर, MD Dchसंचालक-बालरोग विभाग, एमआरआर चिल्ड्रन्स हॉस्पिटल